O Universo e o Sistema Solar
■ A maioría dos
puntos brillantes que vemos no ceo nunha noite clara son estrelas. Miles de millóns de estrelas agrúpanse para formar unha galaxia.
No Universo hai
centenares de
miles
de
millóns de
galaxias agrupadas en cúmulos galácti-
cos.
■
Ademais de estrelas, gas e po cósmico, no
Universo hai corpos como os buratos negros e os
corpos de tipo planetario (planetas,
cometas, asteroides...).
Gran parte da materia que constitúe o
Universo non se ve nin se coñece a súa composición, polo que a chamaron materia escura.
■ O Universo empezou a
formarse hai uns 15 000 millóns de anos tras unha grande explosión, que recibe o nome de Big Bang.
Toda a materia e a enerxía que constitúen o
Universo terían estado reunidas nun punto moi
pequeno e denso. Tras unha grande
explosión, a materia expandiuse en todas as direccións e, ao
arrefriarse e condensarse, formou as primeiras estrelas,
que se reuniron en galaxias. O afastamento continúa actualmente.
■
A nosa galaxia é a Vía Láctea e forma parte dun grupo
de máis de vinte galaxias chamado
Grupo Local.
2. As estrelas
■ As estrelas son
corpos esféricos e luminosos constituídos por gases que se encontran a
unha temperatura moi elevada. No seu interior prodúcese constantemente moita enerxía,
que se emite en forma de luz e calor.
■ A cor das estrelas depende da súa temperatura. O tamaño e o brillo, así como a temperatura, dependen da
masa
e da idade, porque as estrelas evolucionan durante a súa vida.
– Unha estrela de tamaño medio evolucionará ata converterse nunha xigante vermella. Des- pois, converterase nunha anana branca e, finalmente, pasará a
ser unha anana negra. O Sol pertence a esta categoría.
– Unha estrela grande e densa orixinará unha superxigante vermella que acabará explo-
tando nunha supernova. Esta explosión pode destruír completamente a estrela ou
con-
vertela nunha anana branca.
■ O Sistema Solar está formado por unha estrela central,
o Sol, e un
gran número de corpos de tipo planetario: planetas,
planetas ananos, satélites
e outros corpos menores.
■
Un planeta é un corpo que xira arredor do Sol seguindo unha traxectoria elíptica,
chamada órbita, ten forma esférica e
non comparte a
órbita con ningún outro corpo.
– Os planetas interiores son:
Mercurio, Venus, a Terra
e Marte. Son rochosos e
están máis
preto do Sol.
– Os planetas exteriores son: Xúpiter, Saturno, Urano e Neptuno. Teñen un núcleo rochoso, pero na súa maior parte son
gasosos. Son os que están máis afastados do Sol.
■ Un planeta anano é un corpo que xira
arredor do Sol seguindo unha traxectoria
elíptica, chamada órbita, ten forma esférica
e comparte a súa órbita con outros corpos.
4. Outros compoñentes do Sistema Solar
■ Os satélites son corpos que non xiran
arredor do Sol, senón que o fan arredor doutros corpos do Sistema Solar.
A maioría dos satélites que xiran
arredor dos planetas son esféricos, como a Lúa, pero tamén os hai irregulares, como os satélites de Marte: Fobos e Deimos.
■ Os cometas son corpos menores que só
son visibles cando se achegan ao Sol, porque entón mostran unha vistosa cola
que os diferencia doutros
astros. Están formados por un núcleo irregular que contén principalmente xeo e po.
Cando se achegan ao Sol,
os compoñentes do cometa empezan
a evaporarse e arrastran partículas de po que forman
a cabeleira e a cola.
■
Os asteroides son corpos menores de
composición rochosa. A
maioría encóntranse entre Marte e Xúpiter e forman o
cinto
de asteroides.
■
As meteoroides son
fragmentos de asteroides ou restos de
cometas que viaxan polo espazo.
Cando impactan sobre outros corpos do Sistema Solar, denomínanse meteoritos. Hai tres tipos de meteoritos: os rochosos, os
totalmente metálicos e
os intermedios.
