14/11/12

A vida privada das estrelas

ESTRELAS



NACEMENTO

13/11/12

A TERRA, UN PLANETA DO SISTEMA SOLAR


A Terra, un planeta do Sistema Solar

 
   A Terra  móvese no  espazo a gran velocidade, arrastrada polo Sol no  seu  movemento pola galaxia da que forma parte, a Vía Láctea.
 

   A Terra  xira sobre si mesma ao  redor dun eixe  imaxinario no  sentido oposto ao  das  agullas do reloxo. Tarda 24 horas en dar  unha volta completa. Como consecuencia deste movemento de rotación, prodúcese o día e a noite.

 
   A Terra xira arredor do Sol (translación) describindo unha órbita elíptica,  para o que necesita 365 días,  6 horas e 9 minutos (ano sideral).

 

   O movemento de translación xunto coa inclinación do eixe de xira da Terra  dan lugar ás es- tacións e á variación  das horas de luz diarias ao longo do ano.

 
                                         2. Como é o noso planeta

 

   A Terra  é un planeta rochoso de 6 373 km de raio  medio.

 
   A Terra  divídese en tres capas concéntricas: a codia, o manto e o cleo.

 A codia é a capa exterior e máis delgada, cun grosor, que vai de 5 km a 70 km. A súa tem- peratura sobe pouco a pouco a medida que aumenta a profundidade.

 O manto é a capa intermedia. Chega ata os 2 900  km  de  profundidade. A temperatura está comprendida entre 1000 °C e 3 700 °C.

 O núcleo é a capa máis  interna. É metálico e está composto por  ferro e níquel. Divídese en núcleo externo, que chega ata 5 100 km de profundidade, e en núcleo interno.

 

   A atmosfera é a capa gasosa que envolve a Terra.  A hidrosfera é a capa formada pola auga salgada dos océanos e a auga doce da superficie dos continentes e do subsolo. A biosfera é a capa constituída polos seres  vivos que habitan o planeta.

 

                                                                        3. O satélite da Terra: a Lúa

 

   A Terra  ten un único satélite, a Lúa, 49 veces máis pequeno ca ela.
 

   A Lúa non ten atmosfera e por  iso a súa temperatura varía  moito: chega a 107 °C durante o día e baixa ata –173 °C durante a noite.
 

   A Lúa xira sobre si mesma e á vez faino arredor da Terra.  Ambos os dous movementos duran 28 días e por  iso vemos sempre a mesma cara  da Lúa.

 
   A superficie do  noso satélite mostra grandes manchas escuras chamadas mares  e enormes cráteres  causados polos impactos dos meteoritos.
As rochas que forman o chan lunar son similares ao basalto.

 
   As diversas formas que presenta a zona iluminada da cara  visible da Lúa son coñecidas como

fases. Son catro: lúa nova, cuarto crecente, lúa chea e cuarto minguante.

 

O universo e o sistema solar


O Universo e o Sistema Solar
 
 
1. Universo
 
   A maioría dos  puntos brillantes que vemos no  ceo  nunha noite clara  son  estrelas. Miles de millóns de estrelas agrúpanse para formar unha galaxia.
No Universo hai  centenares de  miles  de  millóns de  galaxias agrupadas en  cúmulos galácti- cos.
 
   Ademais de estrelas, gas e po cósmico, no Universo hai corpos como os buratos negros e os
corpos  de tipo planetario (planetas, cometas, asteroides...).
Gran  parte da materia que constitúe o Universo non se ve nin se coñece a súa composición, polo que a chamaron materia  escura.
 
   O Universo empezou a formarse hai uns 15 000 millóns de anos tras unha grande explosión, que recibe o nome de Big Bang.
Toda  a materia e a enerxía que constitúen o Universo terían estado reunidas nun punto moi pequeno e denso. Tras unha grande explosión, a materia expandiuse en todas as direccións e, ao  arrefriarse e condensarse, formou as primeiras estrelas, que se reuniron en  galaxias. O afastamento continúa actualmente.
 
   A nosa galaxia é a Vía Láctea e forma parte dun grupo de  máis  de  vinte galaxias chamado Grupo Local.
 
 
 
 
2. As estrelas
 
   As estrelas son corpos esféricos e luminosos constituídos por  gases que se encontran a unha temperatura moi elevada. No seu interior prodúcese constantemente moita enerxía, que se emite en forma de luz e calor.
 
   A cor das estrelas depende da súa temperatura. O tamo e o brillo, así como a temperatura, dependen da masa e da idade, porque as estrelas evolucionan durante a súa vida.
 Unha estrela de tamaño medio evolucionará ata converterse nunha xigante vermella. Des- pois,  converterase nunha anana branca e, finalmente, pasará a ser  unha anana negra. O Sol pertence a esta categoría.
 Unha estrela grande e densa orixinará unha superxigante vermella que acabará explo- tando nunha supernova. Esta explosión pode destruír completamente a estrela ou  con- vertela nunha anana branca.
 Unha estrela moi grande e moi densa, tras converterse en supernova, colapsarase e orixinará un burato negro.
 
 
 
 
 e o Sistema Solar3. O Sistema Solar

 

   O Sistema Solar está formado por  unha estrela central, o Sol, e un  gran número de  corpos de tipo planetario: planetas, planetas ananos, satélites e outros corpos menores.

 

   Un planeta é un corpo que xira arredor do Sol seguindo unha traxectoria elíptica, chamada órbita,  ten forma esférica e non comparte a órbita con ningún outro corpo.

 Os planetas interiores son:  Mercurio, Venus, a Terra  e Marte. Son rochosos e están máis preto do Sol.

 Os planetas exteriores son: Xúpiter, Saturno, Urano e Neptuno. Teñen un núcleo rochoso, pero na súa maior parte son gasosos. Son os que están máis afastados do Sol.

 

   Un planeta anano é un  corpo que xira  arredor do  Sol seguindo unha traxectoria eptica, chamada órbita,  ten forma esférica e comparte a súa órbita con outros corpos.

Os planetas ananos son  Ceres,  Plutón, Haumea, Makemake e Eris. Os catro últimos están situados máis alá de Neptuno e reciben o nome de plutoides.

 

 

 

4. Outros compoñentes do Sistema Solar

 

   Os satélites son corpos que non xiran  arredor do Sol, senón que o fan  arredor doutros corpos do Sistema Solar.

A maioría dos satélites que xiran  arredor dos planetas son esféricos, como a Lúa, pero tamén os hai irregulares, como os satélites de Marte: Fobos  e Deimos.

 

   Os cometas son corpos menores que son visibles  cando se achegan ao Sol, porque entón mostran unha vistosa cola  que os diferencia doutros astros. Están formados por  un  cleo irregular que contén principalmente xeo  e po.  Cando se achegan ao  Sol, os compoñentes do  cometa empezan a evaporarse e arrastran partículas de  po  que forman a cabeleira e a cola.

 

   Os asteroides son  corpos menores de  composicn rochosa. A maioría encóntranse entre Marte e Xúpiter e forman o cinto de asteroides.

 

   As meteoroides son fragmentos de asteroides ou restos de cometas que viaxan polo espazo.

Cando impactan sobre outros corpos do  Sistema Solar,  denomínanse meteoritos. Hai tres tipos de meteoritos: os rochosos, os totalmente metálicos e os intermedios.

Cando son  pequenos quéimanse ao  entrar na  atmosfera terrestre e pódese ver como atravesan o ceo rapidamente: son as estrelas fugaces.